Khuôn dập là một công cụ đặc biệt, có thể dập kim loại hoặc chất dẻo thành hình. Nếu em đã nhìn thấy một chiếc máy cắt bánh bích quy có thể cắt bột mỳ nhào thành những chiếc bánh có hình ngôi sao nhỏ, thì đấy chính là một chiếc khuôn dập đơn giản nhất đang hoạt động.

Khuôn đúc cũng là một công cụ đặc biệt có thể đúc các vật ở thể lỏng thành hình. Rót hoặc ép kim loại, chất dẻo nóng chảy, hoặc bất kỳ chất nóng chảy nào vào khuôn đúc, chúng sẽ biến thành vật ở thể rắn. Thí dụ, khuôn đúc dùng trong nghề nấu cao xương (hoặc da) súc vật là một loại khuôn đơn giản nhất.

Trong công nghiệp, dùng khuôn dập để chế tạo những chi tiết khó có thể gia công bằng các loại máy, thí dụ các chi tiết trong ô tô như cái chắn bùn hoặc vỏ, nắp động cơ.

Người ta cũng dùng khuôn đúc để đúc một số bộ phận như tay nắm tủ lạnh, vỏ máy thu thanh, bộ tản nhiệt két nước ô tô.v.v…

Những bộ phận đó nếu chế tạo bằng máy tiện, máy phay, mài, khoan thì sẽ mất nhiều thời gian và lãng phí nguyên liệu. Nhưng nếu đập bằng khuôn thì chỉ dập một cái là xong, chẳng khác gì dập một chiếc bánh quy.

Khuôn dập và khuôn đúc không những dùng để chế tạo những chi tiết khó sản xuất, mà còn dùng để sản xuất hàng loạt với khối lượng lớn các chi tiết. Thông thường, sản phẩm dập hoặc đúc không cần đánh bóng mài nhẵn, trừ một số chi tiết có hình thù đặc biệt thì có thể phải xử lý đánh bóng mài nhẵn để loại bỏ những góc cạnh xù xì thô nhám khi sản xuất bằng khuôn dập, hoặc bằng khuôn đúc.

Nói chung khuôn dập và khuôn đúc đều có thể tách làm hai phần. Hai nửa này ghép với nhau sẽ làm thành hình dạng sản phẩm làm ra. Khuôn đúc chỉ hình thành hình thể bên ngoài của sản phẩm đúc, khuôn dập còn có thể hình thành cả hình thể bên ngoài lẫn bên trong của sản phẩm dập.